“We zagen dode lichamen op de weg of in auto’s liggen. Mijn vrouw bedekte de ogen van onze 4-jarige dochter met haar handen zodat ze deze verschrikking niet zou zien. We hoorden dat ons appartement was afgebrand. Alles wat we hadden was in een oogwenk verdwenen.”, zegt de 44-jarige Serhiy, predikant van de Vifaniia-kerk in Bucha, Oekraïne.
We ontmoetten Serhiy op het erf van de kerk. Het begon al donker te worden, dus nodigde de voorganger ons vriendelijk uit om naar binnen te gaan. Op dat moment werd ons gesprek onderbroken door een voorbijganger. Terwijl ze bij de poort stond, vroeg ze of ze een takje van de dennenboom mocht nemen. Op de binnenplaats van de kerk stond een enorme dennenboom die was omgehakt. Serhiy legde uit dat de boom zwak was geworden en werd verwijderd zodat hij niet op de weg zou vallen. Hij nodigde de vrouw uit in de tuin en brak verschillende takken af voor haar. De vrouw was erg blij; ze zette de takken in een vaas in haar huis en zei dat ze haar eraan zouden herinneren dat ze beschermd was. Ze vond het een wonder dat haar huis tijdens het conflict geen schade opliep.
Ondertussen nodigde Serhiy me uit in de keuken, die zich in de kelder van de kerk bevindt. Hij zette wat thee met kaneel en de geur ervan overspoelde onmiddellijk de ruimte. We spraken over wat er wat gebeurde in zijn dorp en wereldnieuws werd.
Serhiy, een 44-jarige predikant praat met een vrouw op 29 december 2022 in Bucha, Oekraïne. Ze kwam naar de kerk om een paar dennentakken te halen om haar huis te versieren voor het nieuwe jaar. Ⓒ Medair/Sviatoslav Rodiuk
Goede herinneringen totdat…
“Ik ben een gelovig man sinds mijn kindertijd. Dat kwam mede omdat mijn vader, grootvader en overgrootvader priesters waren. Ik begon mijn bediening meer dan twintig jaar geleden toen de Vifaniia-kerk net gebouwd was. Het is de eerste evangelische kerk in Bucha. Ik had alleen maar goede herinneringen aan deze plaats, totdat op 24 februari 2022 het conflict begon,” zei Serhiy.
Begin van het conflict
De pastoor werd wakker van trillende ramen in zijn appartement. Hij hoorde explosies. “Ik besefte dat het allemaal begonnen was. Toen mijn familie wakker werd, zei ik dat ze naar de kerk moesten gaan. Twee weken eerder hadden we aangekondigd dat als er plotseling een conflict zou ontstaan, mensen naar de kerk konden komen en daar konden blijven. We kochten water, voedsel en een generator voor het geval dat. We dachten dat dit heel snel zou eindigen en verwachtten dat er ongeveer vijftig mensen zouden komen. We hadden slechts een voedselvoorraad voor twee dagen,” zei Serhiy terwijl hij suiker in een kopje mengt. Hij beschreef een gesprek met zijn vrouw waarin hij haar vroeg hun drie kinderen naar een veilige plek te brengen. “Maar, ze weigerde me te verlaten, dus bleven we samen in Bucha,” zegt Serhii met een lichte glimlach.
Beschutting in de kerk
“We zagen tanks, we hoorden ontploffingen. Bange mensen renden door de straten en zochten een schuilplaats. Ze klopten op de deur en vroegen voor onderdak. Binnen een paar dagen leefden we met 170 mensen samen in de beschutting van onze kerk. Het was verrassend dat we ons zo snel verenigden, aangezien de groep bestond uit christenen, moslims, orthodoxen, Jehovah’s getuigen en atheïsten”, zei Serhiy. De kerk was een veilige plek voor mensen van zes maanden tot 92 jaar.
Broden bij het hek, een wonder
“Aanvankelijk was er geen probleem met voedsel, maar naarmate ons aantal groeide, waren we bang dat we niets zouden hebben om iedereen te eten te geven. Toen er helemaal geen voedsel meer was, ging mijn vrouw tijdens de beschietingen met een diaken eten uit kelders van huizen halen. Keldergenoten gaven haar de huissleutels en vertelden haar waar hun eten was opgeslagen. We waren erg bezorgd dat we geen brood meer zouden hebben. Maar God hielp ons. Die avond liet iemand een grote zak met broden achter bij het hek van de kerk,” zei Serhiy.
Serhiy, een 44-jarige predikant, staat voor de kerk van Vifaniia, waar tijdens de bezetting 170 leden van de gemeenschap woonden. De foto is gemaakt op 29 december 2022 in Bucha, Oekraïne. Ⓒ Medair/Sviatoslav Rodiuk
Tijdens de bezetting
Ongeveer een week nadat het conflict begon viel de elektriciteit uit. In de kelder van de kerk hoorden mensen de geluiden van soldaten. Op een dag kwam een militaire officier de kelder binnen, mogelijk gealarmeerd door de generator die slechts twee keer per dag werd ingeschakeld om mensen de kans te geven hun telefoon op te laden. Na een snelle controle van de documenten van Serhiy waarschuwde de militair dat de mensen zoveel mogelijk binnen moesten blijven en geen zwarte kleding zouden dragen.
Bedorven voedsel eten
Serhiy spreekt over de dingen die hij in de straten van Bucha zag en dat hij op zoek moest naar meer voedsel. “Ik heb eten meegenomen uit verwoeste winkels, maar het was al bedorven. We moesten het opeten omdat er niets anders was”, zei Serhiy met droefheid in zijn ogen.
De situatie wordt nijpender
Na even gepauzeerd te hebben, concentreerde Serhiy zich op de positievere tijden. Zelfs met zoveel mensen in de kelder voelde iedereen zich op zijn gemak. Mensen maakten om beurten schoon, kookten, lazen boeken. Hij probeerde wat activiteiten te starten om mensen af te leiden, maar hij begreep ook dat het leven steeds moeilijker werd. Het tekort aan voedsel werd steeds groter. “We hebben dagen in de kelder samengewoond, maar realiseerden ons dat we hier niet langer konden blijven. We moesten gered worden. We plaatsten iedereen in auto’s en vormden een colonne. We noemden het een ‘groene doorgang’. Ik bad tot God dat iedereen het zou overleven’, zei Serhiy.
De kelder van de Vifaniia-kerk op de 29e van december 2022 in Bucha, Oekraïne. 170 leden van de gemeenschap woonden daar om hun leven te redden van beschietingen en explosies. Ⓒ Medair/Sviatoslav Rodiuk
Terug naar huis
“Onderweg zagen we lichamen op de weg of in auto’s liggen. Mijn vrouw bedekte de ogen van onze 4-jarige dochter met haar handen zodat ze deze verschrikking niet zou zien. We hoorden dat ons appartement volledig was afgebrand. Alles wat we hadden, verdween in een oogwenk.” zei Serhiy.
Serhiy en zijn gezin keerden zo snel mogelijk, ongeveer een maand later, terug naar huis. Omdat hun huis was verwoest, wonen ze nu in de kelder van de kerk. Toen ik bij Serhiy in de kelder kwam, kreeg ik kippenvel bij het horen van zijn verhalen. Ik stelde me voor dat ik in de plaats van deze man zou staan en besefte dat ik het geduld, de kracht en de moed zou missen om deze ontberingen te doorstaan.
Muurschildering van Peppa Pig
“We hebben hier zelfs de verjaardag van mijn dochter gevierd”, zei hij. “Kijk hier, we hebben Peppa Pig op de muur geschilderd omdat het haar favoriete tekenfilm is,” zei Serhiy met een glimlach. “Gedurende de twee ondergrondse weken heb ik veel nagedacht, in het bijzonder de waarde van het leven. Mijn geloof in God is hierdoor versterkt. Je leeft per dag en bent dankbaar voor de eenvoudige dingen in het leven. Veel kennissen nodigden me uit om naar het buitenland te gaan, maar ik heb het gevoel dat ik hier moet zijn.”
De muur in de kelder van Vifaniia-kerk op 29 december 2022 in Bucha, Oekraïne. 170 leden van de gemeenschap woonden daar om hun leven te redden van beschietingen en explosies. Ⓒ Medair/Sviatoslav Rodiuk
“Als predikant zie ik dat sommige mensen geen hoop of geloof hebben. Ik wil dat mensen vrede en liefde in hun hart hebben.” Serhiy.
Medair arriveerde heel snel in Bucha nadat het gebied was ontmanteld. Huizen in het gebied zaten zonder elektriciteit of water en velen waren beschadigd of geplunderd. De kerk bleef een plek waar mensen hulp kwamen zoeken. Ons team installeerde een wasmachine, droger, gasfornuis, magnetron en vaatwasser voor de keuken in de Vifaniia-kerk. Er werd een training in psychologische eerste hulp gegeven aan mensen die anderen hielpen.
Serhiy: “Deze sessies waren erg nuttig, vooral voor mij. Een vrouw kwam naar de kerk en zei tegen me: ‘Voor mijn ogen werd mijn man vermoord.’ Dit soort traumatische gebeurtenissen hoor ik vaker. Nu weet ik hoe ik op een goede manier met deze mensen kan communiceren en hen daarbij kan helpen. Ik zeg altijd dat we deze situatie samen hebben meegemaakt.”
Serhiy, een 44-jarige predikant staat op 29 december 2022 in de kerkruimte van de Vifaniia-kerk in Bucha, Oekraïne. Ⓒ Medair/Sviatoslav Rodiuk
In de kelder van de Vifaniia-kerk woonden twee weken 170 mensen. De jongste bewoner was een half jaar oud en de oudste was 92 jaar oud. Mensen sliepen om beurten gewoon op de grond omdat er niet genoeg plek was voor iedereen. Ⓒ Medair/Sviatoslav Rodiuk
Medair-diensten in Oekraïne worden gefinancierd door Swiss Solidarity, Cartier Foundation, Mission East, World Vision, PMU Sweden, Tearfund UK, Tearfund New Zealand en andere genereuze organisaties en individuen.
Deze inhoud is gemaakt met middelen die zijn verzameld door Medair-medewerkers in het veld en op het hoofdkantoor. De hier geuite meningen zijn uitsluitend die van Medair en mogen op geen enkele manier worden opgevat als de officiële mening van een andere organisatie.<.small>
