Als we op de deur van Valentyna’s appartement kloppen, doet een meisje met een teddybeer in haar hand de deur open. Ze lacht naar ons en vertelt dat ze Raya heet. Dan neemt ze ons mee naar de kamer waar haar oma zit. De hele tijd dat we bij deze familie op bezoek zijn, blijft ze naar ons lachen.
Het Oekraïense meisje Raya (6) in de stad Vinnytsia houdt haar lievelingsbeer in haar hand. ©Medair/Diana Mukan
Valentyna (68) zorgt voor haar twee kleinkinderen Artem (16) en Raya (6). Het waren en zijn de belangrijkste mensen in haar leven. Toen het geweld in maart 2023 hun stad bereikte, moesten ze vluchten en hun vertrouwde leven achterlaten. “We waren van plan om op 8 april met de trein te vertrekken. Maar het liep anders. Die ochtend werd het station getroffen door een raket. Er waren veel doden en gewonden, zowel volwassenen als kinderen. God heeft ons daarvoor behoed,” zegt Valentyna. “Mijn oudste kleinzoon heeft ons geholpen om weg te komen. Hij is leraar. Hij had voor ons geregeld dat we met de bus naar de stad Dnipro konden reizen, dat was een dag later, op 9 april,” vertelt Valentyna. Ze zijn zo snel mogelijk na de verschrikkelijke aanval weggegaan. Eerst kwamen ze terecht in een slaapzaal, maar daar was het vreselijk vochtig, koud en beschimmeld. De kinderen werden vaak ziek en Valentyna was veel geld kwijt aan zorgkosten.
“Soms werden we ’s ochtends wakker en zat er ijs aan de binnenkant van de ramen, zo vochtig was het daar,” zegt Valentyna.
Valentyna (68) zit met haar kleindochter Raya op de bank in hun tweekamer-appartement. ©Medair/Diana Mukan
Op een dag kwamen er medewerkers van Medair naar de opvanglocatie. Ze waren van het team voor alternatieve woonoplossingen en boden aan om voor Valentyna en haar familie een andere plek te vinden. “De vriendelijke mensen van Medair hebben geholpen met de verhuizing naar een beter appartement in de stad. Nu hebben we een echte woonplek en medische zorg voor Raya. Irina van Medair heeft ons geholpen,” vertelt Valentyna.
“In ons nieuwe appartement voelen we ons thuis. We zijn er heel blij mee. Het is een klein paradijs voor ons, een plek waar we helemaal onszelf kunnen zijn en samen mooie herinneringen opdoen,” zegt Valentyna. “Hier kunnen we normaal leven met de kinderen en kan ik goed voor hun gezondheid zorgen.”
Haar oudste kleinzoon Artem heeft zich ook aangepast aan het nieuwe leven. Ondanks de moeilijkheden en hindernissen volgt hij online les aan een school in Kramatorsk. In Vinnytsia heeft hij nieuwe vrienden gemaakt, waarmee hij samen optrekt en ook gaat sporten.
Maar de grootste held is Raya. Ze heeft epilepsie en daar heeft ze elke dag veel last van. . Maar Raya geeft niet op. Ze houdt ervan om met blokken te spelen, het alfabet te leren en te rekenen. Voor de hele familie zijn haar veerkracht en enthousiasme een bron van inspiratie.
Raya zit op een stoel in haar kamer met haar beer in haar hand. Ze lacht naar Diana, communicatiemedewerker van Medair in Oekraïne. ©Medair/Diana Mukan
“We weten niet hoe het verder zal gaan, maar dankzij de hulp van Medair kunnen we geloven in een betere toekomst,” zegt Valentyna dankbaar.
Iryna is assistent-casemanager van Medair in Vinnytsia in Midden-Oekraïne. ©Medair/Diana Mukan
“Elke dag spreek ik mensen die geen huis meer hebben, geen leven, geen dromen en geen hoop voor de toekomst, vanwege het geweld. Tranen, wanhoop, moedeloosheid is wat we zien bij de mensen. Elk gesprek dat we hebben, is voor hen een lichtpuntje. We luisteren eerst naar hun verhaal, proberen duidelijk te krijgen wat ze nodig hebben en maken dan samen een plan van aanpak om direct en op de langere termijn voor verbetering te zorgen. Meestal begrijpen de mensen na zo’n gesprek dat ze kunnen rekenen op de hulp. Dat geeft hen het vertrouwen om ook zelf in actie te komen,” vertelt Iryna, assistent-casemanager van Medair. Ze gaat verder: “Bij Valentyna zie je hoe dit programma ook anderen kan helpen. Haar ogen stralen veel meerr dan toen we haar voor het eerst ontmoetten. Haar kracht en doorzettingsvermogen geven ons nieuwe energie. Haar verhaal inspireert mensen die in een soortgelijke situatie zitten.”
Raya heeft het woord HOME gemaakt van blokken. De familie is gevlucht voor het geweld en is op zoek naar een leven in vrede. Maar Medair heeft hen kunnen helpen om zich op hun nieuwe plek een beetje thuis te voelen. ©Medair/Diana Mukan
Het schrift waarin Valentyna noteert wanneer Raya een epileptische aanval heeft. ©Medair/Diana Mukan
Het programma voor financi:ele hulp voor huisvesting van Medair Vinnytsia, Midden-Oekraïne, wordt gefinancierd door de Hoge Commissaris van de Verenigde Naties voor Vluchtelingen (UNHCR).
Voor deze inhoud is gebruik gemaakt van informatie van Medair-medewerkers in het veld en op het hoofdkantoor. De zienswijzen in dit bericht vallen onder de verantwoordelijkheid van Medair en dienen op geen enkele wijze beschouwd te worden als de officiële opvatting van enige andere organisatie.
