Vroeg in de ochtend, de zon was nog lang niet op, begon de aarde te beven. Tot in Damascus en Beiroet, meer dan 500 kilometer van het epicentrum van de aardbeving begonnen gebouwen te schudden, auto’s te rammelen en lantarenpalen te wankelen. Het was een van de zwaarste aardbevingen in deze regio in 80 jaar en het was nog maar de eerste.
In de hele regio hebben de twee aardbevingen van 6 februari verwoesting aangericht, maar vooral in de gebieden rondom de epicentra. In dorpen en steden in het zuidoosten van Turkije en in het noorden van Syrië zijn hele gebouwen ingestort, vaak met de bewoners er nog in – gewone vrouwen, mannen en kinderen. In de uren daarna stortten nog meer gebouwen in door de naschokken. Ook de watervoorziening, zorgvoorzieningen en infrastructuur werden verwoest.
Sinds 2016 werken wij in de regio’s Aleppo en Hama. Dit zijn twee van de zwaarst getroffen gebieden in Syrië. De dag voor de aardbeving waren collega’s uit heel Syrië naar Damascus gereisd voor de jaarlijkse teamvergadering. Zodra het nieuws over de aardbeving binnenkwam, werd de vergadering stopgezet en ging ons team terug naar naar Aleppo. In minder dan 24 uur kwamen ze daar aan. Dit is wat ze aantroffen.
Verwoesting en dakloosheid
Reddingswerkers zijn overal in de stad bezig om door bergen metaal en beton heen te zoeken naar overlevenden onder de brokstukken.
Overal is de angst voelbaar, vertelt onze collega Lisanne. “Op veel plekken in Aleppo zijn de straten heel smal. Er is bijna geen ruimte om te ontsnappen als een gebouw instort”, zegt ze. “De mensen zijn bang dat er nog meer gebouwen instorten, daarom slapen veel gezinnen buiten. Ze overnachten in auto’s, parken, op straat of op grote velden.”
Hier en daar zijn schuilplaatsen en schoolgebouwen open voor dakloos geworden families. De tafels en stoelen worden opzij geschoven om ruimte te maken op de vloer, zodat de mensen daar kunnen slapen. Er is vaak bijna geen privacy omdat meerdere gezinnen in één ruimte zitten. Het is er vochtig en ijskoud. Slechts een paar mensen hebben matrassen of dekens. Veel mensen moeten zo op de koude vloer slapen. Ons team kwam in een school waar een gezin een kachel had neergezet in een klaslokaal. Daarin stookten ze wat ze maar konden vinden om het warm te krijgen. Een van de mannen hield de pijp vast bij het raam, om alle rook naar buiten te krijgen.
“De mensen zijn bang om naar hun huizen terug te gaan”, zegt Noor, leider van ons noodhulpteam in Syrië. “Ze vertellen dat ze al hun bezittingen zijn kwijtgeraakt. Verder hebben ze honger en hebben ze het koud.”
Noodsituatie verslechtert snel
Er zijn zo veel mensen omgekomen en er is een enorme behoefte aan onderdak. Maar ook zijn belangrijke voorzieningen zoals ziekenhuizen en waterleidingen beschadigd. In veel van de opvangplekken is geen zeep of stromend water. Bovendien is er weinig voedsel en zijn er bijna geen dekens om de mensen warm te houden.
Dit is met recht een noodsituatie. Door de beperkte beschikbaarheid van schoon water en sanitaire voorzieningen kunnen ziekten als cholera zich snel verspreiden. Het aantal gevallen van cholera was al aan het stijgen in Syrië voordat de aardbevingen plaatsvonden. Dit soort ziekten kan zich snel verspreiden onder mensen die opeengepakt zitten en dagenlang weinig eten of warmte hebben. De beschadigde ziekenhuizen en klinieken beschikken niet over de middelen om de noodzakelijke medische zorg te bieden. Door de schade aan de wegen kan de levering van hulpgoederen enorme vertraging oplopen.
Dit zou in iedere stad al een onmogelijke opgave zijn, maar veel dorpen en steden in de regio’s Aleppo en Hama maken al meer dan tien jaar een crisis door. Op deze plekken zijn we bezig om de nood op te nemen en hulp te plannen. De mogelijkheden zijn beperkt en de nood neemt nog steeds toe.
“Voor de mensen in Aleppo is dit een enorme ramp na zoveel andere rampen”, zegt Noor. “We hebben echt hulp nodig.”
Menselijkheid te midden van de ravage
Onze teams bieden al meer dan 30 jaar noodhulp in situaties zoals deze. Nog steeds worden we geraakt door de medemenselijkheid, het medeleven en de vasthoudendheid die we in tijden als deze vaak zien. In een overvolle opvanglocatie, een basketbalstadion, zagen we twee zusjes een spelletje spelen met een koffiekopje. Een van de meisjes had geen schoenen meer aan. Ze lieten zich niet afleiden door de geluiden van de dakloze gezinnen om hen heen. In een park vol mensen die gevlucht waren uit de levensgevaarlijke gebouwen kwam iemand aanrijden met zijn auto en begon eten uit te delen. Daarna reed hij weer rustig weg. In een volle school waar meer dan 100 gezinnen opgevangen werden, deed een traditionele lokale leider zijn best om de gestresste beheerder van de school gerust te stellen. Het zijn kleine sprankjes hoop middenin een hartverscheurende, overweldigende situatie.
Op het moment van schrijven zijn meer dan 18.000 mensen omgekomen door de aardbevingen, maar dat aantal loopt nog verder op. Verwacht wordt dat 17 miljoen mensen in Turkije en Syrië acute noodhulp nodig zullen hebben. We hebben een noodhulpteam in Syrië en daarnaast is ons internationale noodhulpteam naar het zuidoosten van Turkije gegaan om daar onderzoek te doen en hulp te bieden. Op dit moment is dringend behoefte aan onderdak, medische zorg, veilig water en sanitaire voorzieningen, warmte en huishoudelijke artikelen zoals matrassen en dekens.
U kunt die acute hulp geven aan gezinnen die getroffen zijn door deze ramp. Kom nu in actie.
Het werk van Medair in Syrië wordt mogelijk gemaakt door het DG Europese Civiele Bescherming en Humanitaire Hulp (ECHO), UNOCHA, het Zwitserse Bureau voor Ontwikkeling en Samenwerking (SDC), Swiss Solidarity, SlovakAid en gulle giften van particuliere donateurs zoals u. Ons internationale noodhulpteam in Turkije wordt ondersteund door gulle giften van particuliere donateurs.
Voor deze inhoud is gebruik gemaakt van informatie van Medair-medewerkers in het veld en op het hoofdkantoor. De zienswijzen in dit bericht vallen onder de verantwoordelijkheid van Medair en dienen op geen enkele wijze beschouwd te worden als de officiële opvatting van enige andere organisatie.
