Eén zorg minder…

Rohingya-vluchtelingencrisis: Het moessonseizoen zien door te komen

Leven in een geïmproviseerd onderkomen met 600.000 andere mensen in het grootste vluchtelingenkamp ter wereld is een enorme uitdaging. Maar wanneer het moessonseizoen begint in Bangladesh, dan wachten berooide families angstig af, tegen beter weten in hopend dat de zware regens en wind hun schamele bezittingen zullen sparen.

Wanneer het Medair-onderdakteam op een julimorgen op pad gaat, terwijl de stromende regen al dagenlang op het kamp neerslaat, is er ernstige reden tot bezorgdheid:  “Alle onderkomens in het kamp zijn op heuvelachtige zandgronden neergezet”, vertelt Esteban Kang, projectmanager onderdak. “Met deze regen is het maar de vraag of ze blijven staan.”

In de aanloop naar het moessonseizoen heeft Medair samen met andere hulporganisaties voorbereidingen getroffen en risico’s beperkt. We hebben tijdelijke onderdakpakketten gedistribueerd, met materialen voor versteviging van de huizen en voor extra bescherming voor de families. In juli wordt vanwege de aanhoudende regen besloten om een noodactie op te starten.

Projectmanager onderdak Esteban Kang (rechts) en assistent Munna Sazzadul (links) op bezoek bij families tijdens een onderdak-noodhulpactie in het kamp Kutupalong.

Het onderdakteam bestaat uit Medair-medewerkers en Rohingya-vrijwilligers en is verantwoordelijk voor 7.000 huishoudens in het kamp. Elke dag gaan ze op bezoek bij families en bieden ondersteuning bij reparaties, met bijzondere aandacht voor meer kwetsbare families.

Terwijl donkere wolken zich samenpakken, gaat het team langs bij Amina*. Het is direct duidelijk dat ze dringend hulp nodig heeft. “Haar huis staat onderaan een helling,” constateert Esteban. “Door de regen is er een aardverschuiving geweest en de achterkant van haar onderkomen is beschadigd.”

De muur aan de achterkant is weg en de vloer is bedekt met een laag modder. Amina vertelt: “Mijn man is in Myanmar gestorven. Nu woon ik hier alleen met mijn dochter. Maar met deze regen kunnen we hier niet blijven.”

Het team gaat snel aan de slag en bekijkt de schade om daarna zorgvuldig de voor de reparatie benodigde materialen te noteren. Deze worden binnen 24 uur geleverd en dan wordt met de reparatie begonnen. Korte tijd later kunnen Amina en haar dochter, die tijdelijk bij haar zus terecht kunnen, weer teruggaan naar hun eigen plek.

Amina in haar onderkomen in het kamp Kutupalong, waar een Medair-team de schade door de zware regenval opneemt.

Als het klaar is, gaat het team over modderige hellingen en smalle paden verder naar een andere familie. Een paar weken eerder maakte een Rohingya-vrijwilliger ons attent op hun situatie:  Nurul* en zijn vijf kinderen zijn blind. Alleen zijn vrouw Yasmin* kan zien.  “Ze hebben het heel zwaar,” aldus onze vrijwilliger.

Wanneer het team bij de familie is, vertelt Yasmin haar verhaal: “We zijn in een paar minuten gevlucht. We hadden geen tijd om iets mee te nemen, alleen de kleren die we aan hadden. Een paar dagen lang verstopten we ons in dorpen langs de grens. Ik had geen idee waar we heen zouden gaan, maar ik wilde gewoon zo snel mogelijk zo ver mogelijk weg gaan. Het was heel zwaar, want mijn man en kinderen zijn blind, daarom moest ik ze leiden. We waren zo bang.”

Dagen later kwamen ze getraumatiseerd en uitgeput aan in Bangladesh. De enige hoop waar ze zich aan vastklampten, was dat ze snel weer naar huis zouden kunnen. Maar twee jaar later zijn ze nog steeds niet thuis, omdat hun levens nog steeds gevaar lopen.

“We zijn alles kwijtgeraakt,” zegt Abul*, een van hun buren in het kamp, die even langskomt. “Ik had een huis, vee en landbouwgrond. Ik heb niets meer. En zie onze kinderen toch eens!” Hij wijst naar een groep tieners die bij de voordeur staan. “In ons eigen land gingen ze naar school. Ze leerden met plezier. Maar nu krijgen ze geen opleiding meer.” Hij valt even stil en vervolgt dan: “Waarom is dit ons overkomen?”

Donkere wolken pakken zich samen boven het vluchtelingenkamp Kutupalong. Het laat zien hoe kwetsbaar het kamp is tijdens het moessonseizoen.

We zitten samen en luisteren naar hun verhaal. Er zijn geen simpele antwoorden. Amina, Nurul, Yasmin en Abul leven samen met één miljoen Rohingya-vluchtelingen momenteel in Bangladesh, maar willen niets liever dan naar huis teruggaan. Hun levens staan stil en het is onduidelijk wanneer ze de draad weer kunnen oppakken. Met elke dag die voorbij gaat, wordt het moeilijker om hoopvol te blijven.

Totdat die dag eindelijk aanbreekt, moeten we naast hen blijven staan en al het mogelijke doen om hen te helpen deze moeilijke tijd te overleven. Wat wij bieden is geen langetermijnoplossing en veilig onderdak verandert niets aan hun situatie. Maar het geeft hen wel een klein beetje lucht. Nurul, Yasmin, hun kinderen en veel anderen hebben nu een afgebouwd onderkomen, dat hen beschermt tegen het zware, natte weer.

Bij alle zorgen die ze hebben, is dit er één minder.

*Namen zijn om veiligheidsredenen gewijzigd

Medair is een internationale noodhulporganisatie die noodhulp en herstel biedt aan families die kwetsbaar zijn geworden door natuurrampen, conflicten en andere crises. Momenteel is Medair actief in 10 landen. In Bangladesh werkt Medair samen met World Concern.

Voor deze inhoud is gebruik gemaakt van informatie van Medair-medewerkers in het veld en op het global support office. De zienswijzen in dit bericht vallen onder de verantwoordelijkheid van Medair en dienen op geen enkele wijze beschouwd te worden als de officiële opvatting van enige andere organisatie.