Wereldvluchtelingendag

De Syrische crisis is de grootste factor in de mondiale migratiecrisis. Meer dan 1 op de 6 ontheemden ter wereld komt uit Syrië.  Sinds 2012 zetten we ons in voor Syrische vluchtelingen in Jordanië en Libanon. Beide landen liggen slechts een paar uur vliegen vanaf de meeste Europese hoofdsteden en het reizen in de landen is niet moeilijk, maar toch blijkt het niet eenvoudig te zijn om families in nood te bereiken.

Jordanië: in het volle zicht verborgen

© Medair / Mona van den Berg

De tent van Saadya en haar familie, aan de rand van Amman, kun je niet op een kaart of met een gps vinden. De wegen hebben geen namen en de huizen geen nummers. Ons team was bijna een uur bezig om het stuk land te vinden waar ze wonen.

Saadya en haar familie komen uit Syrië. Nu zijn ze ‘buitenkampse’ vluchtelingen in Jordanië, de term voor vluchtelingenfamilies die buiten de officiële vluchtelingenkampen leven. Uit recente gegevens van de VN blijkt dat 84 procent van de Syrische vluchtelingen buiten de officiële kampen in Jordanië leeft.

Buiten de kampen zijn ontheemde families minder goed zichtbaar voor de hulporganisaties die hen willen bereiken. Het vaststellen van de noden en hulp geven is relatief eenvoudig wanneer de mensen in één gebied leven. Het wordt een stuk moeilijker wanneer vluchtelingen in afgelegen gebieden of in een grote stad zitten.

Samenwerking is essentieel

Medair werkt nauw samen met andere organisaties aan doorverwijzingssystemen, waarmee buitenkampse vluchtelingen doorgestuurd kunnen worden om hulp te krijgen. Maar nog belangrijker is de samenwerking met mensen zoals Saadya. Zij stellen ons in staat om hulp te bieden aan buitenkampse families die we anders waarschijnlijk niet zouden kunnen vinden.

In 2018 ontmoetten we Saadya voor het eerst. Een andere organisatie stuurde haar familie naar ons door voor hulp bij het betalen van de kosten van een medische ingreep die haar kleinzoon het leven redde. Onze collega’s bleven Saadya’s familie regelmatig zien en uit zorg voor haar familie en haar kleine gemeenschap bracht Saadya ons in contact met andere vluchtelingenfamilies die hulp nodig hadden.

Zo ontmoetten we haar vriendin Iman, een Syrische vluchteling die de kosten van haar bevalling van een drieling niet kon betalen. Momenteel ondersteunen we een jonge Syrische vrouw die volgende maand gaat bevallen. Ook geven we nazorg aan Saadya’s jongste kleinkind Abbas, die slaapt in een hangwieg aan het dak van de tent.

Voor het bieden van hulp aan buitenkampse vluchtelingen in Jordanië zijn we net zo afhankelijk van de families zelf als van de samenwerking met andere organisaties. Onze Jordaanse collega’s nemen de tijd om de afzonderlijke families te leren kennen, om met hen en de gemeenschappen samen te werken zodat er geen familie vergeten wordt – zelfs als ze in het volle zicht verborgen zijn.

Libanon: de kliniek aan het andere einde van de wereld

Fatima en haar familie zijn in 2012 uit Syrië gevlucht. De afgelopen zeven jaar hebben ze in een tent in een informeel kamp in de Libanese Bekavallei gewoond. Ondertussen is het gezin uitgebreid. Fatima heeft in die tijd vijf kinderen gekregen, maar kwam zelden in een gezondheidskliniek tijdens haar zwangerschappen.

“Ik heb God gevraagd om voor de baby te zorgen, en dat heeft hij gedaan,” vertelt ze. De dichtstbijzijnde kliniek ligt op 10 minuten loopafstand, maar Fatima’s dochter heeft een zware geestelijke handicap en haar man werkt fulltime.

“Het was altijd moeilijk om naar een dokter in de kliniek te gaan,” zegt ze. Zelfs op die korte afstand lag de kliniek aan het andere einde van de wereld.

Maar Fatima’s laatste zwangerschap was anders: ze kreeg ondersteuning van Hanadi, een verloskundige uit het Medair-verloskundeprogramma. Op deze dag, acht dagen naar de bevalling, heeft ze haar eerste postnatale afspraak.

Zwangere vrouwen thuis zorg geven

Hanadi neemt deel aan het ambitieuze verloskundeproject van Medair in de Bekavallei. Samen met twee andere verloskundigen gaat Hanadi dagelijks naar de informele tentenkampen. Ze gaat op bezoek bij zwangere vrouwen en vrouwen die pas bevallen zijn. Ze geeft gratis consulten, medisch advies en doorverwijzingen naar door Medair ondersteunde klinieken.

Hanadi is zelf ook zwanger en gaat binnenkort met zwangerschapverlof. Fatima begroet haar als een dikke vriendin.  “Kijk nou!” roept ze uit. “Het is bijna zover!”

Hanadi neemt Fatima’s baby op de arm. “Hallo mooi maantje,” fluistert ze. Ze neemt de temperatuur op en praat met Fatima over borstvoeding en eten. Ze geeft Fatima een vitaminepakket en drukt haar op het hart om naar de door Medair ondersteunde kliniek te gaan.

Dan neemt Hanadi afscheid van Fatima. “Het is altijd goed om jou te ontmoeten, Hanadi,” zegt Fatima. “Ik wens je een goede bevalling.”

“Twee jaar geleden ben ik voor Medair gaan werken. De ervaringen die ik in het veld opdoe, zijn zo mooi,” vertelt Hanadi. “Van honderden baby’s heb ik het hartje horen kloppen in hun moeders buik. En dan zag ik ze geboren worden als gezonde baby.”

Alleen al in de Bekavallei zijn er meer dan 3.600 informele tentenkampen. Het is een logistieke uitdaging om families in zo veel kampen verspreid over zo’n groot gebied noodhulp te geven. Altijd is er het risico dat kwetsbare mensen geen toegang hebben tot de hulp die ze nodig hebben om gezond en wel te blijven.

Het verloskundeproject van Medair biedt kwetsbare families in de Bekavallei belangrijke steun. Wanneer zwangere vrouwen en pas bevallen moeders niet naar de zorg toe kunnen komen, komt de zorg naar hen toe.

Medair helpt ontheemde families en gastgemeenschappen om een crisis op waardige wijze te overleven, in nood stabiliteit te vinden en redenen te krijgen om hoop te houden.

Ga vandaag naast ontheemde families staan en geef een gift voor ons Vluchtelingenfonds.

Het werk van Medair in Jordanië en Libanon wordt mogelijk gemaakt door de gulle steun van het DG Europese Civiele Bescherming en Humanitaire Hulp (ECHO), het Europese Madad-fonds, het Duitse federale Ministerie van Buitenlandse Zaken, Global Affairs Canada, Johns Hopkins University (US), het Bureau voor de Coördinatie van Humanitaire Aangelegenheden van de Verenigde Naties, het Zwitserse Bureau voor Ontwikkeling en Samenwerking, Swiss Solidarity, de Hoge Commissaris van de Verenigde Naties voor vluchtelingen en particuliere donateurs.