Mazelen in Zuid-Sudan: noodhulp is nodig

De steentjes rammelen in de lege, stoffige plastic fles. Op de binnenplaats van het ziekenhuis van Kuajok in Zuid-Sudan zit Amel met haar zoon. Ze probeert de eenjarige Agiu af te leiden met het zelfgemaakte speeltje, maar hij heeft geen interesse. Zijn lijfje vecht tegen ondervoeding en mazelen. Agiu heeft koorts en is lusteloos. Door de pijnlijke plekken rondom zijn mond wil hij ook geen borstvoeding. Amel zit met een tiental andere moeders voor een isoleertent die bij het plaatselijke ziekenhuis is opgezet. De tent is bedoeld voor kinderen met mazelen.

De toestand van Agiu is precies wat Medair probeerde te voorkomen. Ons noodhulpteam zette een grote vaccinatiecampagne op tegen mazelen en bereikte zo bijna 250.000 kinderen van zes maanden tot 15 jaar. Agiu kreeg de ziekte voordat Medair naar zijn dorp kwam. Gelukkig kon zijn moeder de voetreis van drie uur maken van hun huis naar het ziekenhuis in Kuajok, zodat hij behandeld kon worden.

In de eerste weken van 2019 begon mazelen zich te verspreiden. In mei waren er al 11 actieve uitbraken in het land met een van de laagste mazelen-vaccinatiegraden ter wereld. Door de hoge ondervoedingsniveaus zijn de kinderen in Zuid-Sudan kwetsbaarder voor infectie en kunnen de complicaties levensbedreigend zijn. Medair werd gevraagd om in twee regio’s noodvaccinatiecampagnes tegen mazelen uit te voeren. In Gogrial West en Gogrial East wonen zo’n 600.000 mensen in kleine dorpen verspreid over honderden kilometers. Slechts enkele gebieden zijn over de weg toegankelijk. Terreinvoertuigen werden gebruikt om vaccins en materialen te bezorgen en teams van medewerkers liepen urenlang om geïsoleerde nederzettingen te bereiken.

Er zijn achthonderd tijdelijke werknemers aangenomen en getraind in het toedienen van het mazelenvaccin, het mobiliseren van de gemeenschap, het omgaan met mensenmassa’s en het beheren van gegevens.

“Deze situatie is niet onvermijdelijk, mazelen zijn volledig te voorkomen,” vertelt Natalie Page, gezondheidsadviseur voor Medair Zuid-Sudan. “De kinderen in dit land verdienen beter en moeten de kans te krijgen om beschermd te worden.”

James Ngor gaf vanuit het Ministerie van Volksgezondheid jarenlang leiding aan het vaccinatieprogramma in deze regio. Vanwege de crisis in Zuid-Sudan konden er geen reguliere vaccinaties op grote schaal plaatsvinden. James heeft met eigen ogen gezien hoe snel de ziekte zich verspreidt.

“Mazelen begint altijd veraf, waar de mensen niet altijd op de hoogte zijn van deze ziekte,” vertelt hij. “Het ziekenhuis is ver weg en veel kinderen raken geïnfecteerd. Mensen trekken al jaren rond en hebben de vaccinaties gemist.

De respons van Medair is de beste actie van de laatste 20 jaar,” aldus James. “Jullie zijn naar de zeer afgelegen dorpen gegaan, waar de mensen altijd lijden. Jullie zijn gebleven totdat iedereen bereikt is en jullie vergeten ook de oudere kinderen niet.”

Ajok kwam met haar kinderen, zes maanden en twee jaar oud, om ze te laten vaccineren.  “Ik was zo bang dat mijn kinderen ziek zouden worden,” zegt ze. “Bedankt dat jullie hierheen gekomen zijn.”

Families zoals die van Akon zijn zwaar getroffen door de lage mazelenvaccinatiegraad in Zuid-Sudan. In maart, aan het begin van een uitbraak in hun regio, overleden twee jonge kleinzoons aan de complicaties van mazelen. “Elke keer als ik hun graf zie, wil ik huilen,” vertelt Akon. “Ze zijn er niet meer om met me te spelen en ze praten niet meer met me.” Toen Medair met Akon en haar familie in contact kwam, zorgde het team ervoor dat alle kinderen het mazelenvaccin kregen.

Akon en haar familie rouwen om het verlies van twee kleinkinderen die in maart door complicaties bij mazelen overleden. Alle kinderen zijn inmiddels gevaccineerd.

In de door Medair ondersteunde gezondheidsklinieken wordt het uitgebreide vaccinatieprogramma (EPI) aangeboden, inclusief vaccinaties tegen mazelen. Het noodhulpteam van Medair in Zuid-Sudan wordt ondersteund door DG Europese Civiele Bescherming en Humanitaire Hulp (ECHO), UK aid van de Britse regering en particuliere donateurs.

Voor deze inhoud is gebruik gemaakt van informatie van Medair-medewerkers in het veld en op het hoofdkantoor. De zienswijzen in dit bericht vallen onder de verantwoordelijkheid van Medair en dienen op geen enkele wijze beschouwd te worden als de officiële opvatting van enige andere organisatie.